Status prawny, organizacja i zadania Powiatu

Dane ogólne
Powiat Przeworski leży w południowo - wschodniej  Polsce, w Województwie Podkarpackim. Swym zasięgiem obejmuje doliny dopływów Mleczki: Markowianki i Mleczki Zarzecznej, jak i dolinę samej Mleczki, która wpada do bocznego dopływu Sanu - Wisłoka. Od północy ograniczony jest widłami Wisłoka i Sanu, od wschodu i zachodu dwoma morenowymi wzgórzami, pozostawionymi przez lodowce i rzeki polodowcowe zaś od południa sięga po Pogórze Dynowskie. Stolicą powiatu jest Przeworsk. Powierzchnia powiatu wynosi 698 km², liczba mieszkańców około 79 tysięcy.
Podstawy prawne działania Powiatu
Powiat  Przeworski jest  jednostką samorządu terytorialnego działającą od dnia 1 stycznia 1999 r. na podstawie:

• ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (tekst jednolity
  z 2001r. Dz. U. Nr 142, poz. 1592 z późn. zmianami),
• rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998r. w sprawie utworzenia powiatów (Dz. U. z 1998r. Nr 103, poz. 652)
• Statutu Powiatu Przeworskiego  uchwalonego 29 grudnia 1998 r. Uchwałą
  Nr 10/IV/98  Rady Powiatu Przeworskiego  (jednolity tekst przyjęty Uchwałą
  Nr XXXII/173/01  Rady Powiatu Przeworskiego  z dnia 30 października 2001 r. opublikowaną w Dz. Urzęd. Województwa Podkarpackiego Nr 95 poz. 1639
  z 2001r.).

Powiat posiada osobowość prawną. 
Samodzielność powiatu podlega ochronie sądowej.
O ustroju powiatu stanowi jego statut.
Organizacja
            Powiat Przeworski  stanowi lokalną wspólnotę samorządową tworzoną przez mieszkańców powiatu oraz terytorium obejmujące:

• gmina miejska: Przeworsk,
• gminy miejsko-wiejskie: Kańczuga, Sieniawa,
• gminy wiejskie: Adamówka, Gać, Jawornik Polski, Przeworsk, Tryńcza, Zarzecze,
• miasta: Przeworsk, Kańczuga, Sieniawa.

 
Siedzibą władz powiatu jest miasto Przeworsk.
Mieszkańcy powiatu podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym - poprzez wybory i referendum powiatowe - lub za pośrednictwem organów powiatu.
Organami powiatu są:
 
1)  rada powiatu,
2)  zarząd powiatu.
Rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym powiatu. Kadencja rady trwa
4 lata, licząc od dnia wyborów. Radni są wybierani w wyborach bezpośrednich. W skład Rady Powiatu Przeworskiego wchodzi 21 radnych.
 
Zarząd powiatu jest organem wykonawczym powiatu. W skład Zarządu Powiatu Przeworskiego wchodzą:  Starosta jako jego przewodniczący, Wicestarosta i 1 Członek Zarządu.
 
Działalność organów powiatu jest jawna. Ograniczenia działalności mogą wynikać wyłącznie z ustaw.
 
Zakres działania i zadania powiatu
Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie:
1)  edukacji publicznej,
2)  promocji i ochrony zdrowia,
3)  pomocy społecznej,
4)  polityki prorodzinnej,
5)  wspierania osób niepełnosprawnych,
6)  transportu zbiorowego i dróg publicznych,
 7)  kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
8)  kultury fizycznej i turystyki,
9)  geodezji, kartografii i katastru,
10) gospodarki nieruchomościami,
11) administracji architektoniczno-budowlanej,
12) gospodarki wodnej,
13) ochrony środowiska i przyrody,
14) rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
15) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
16) ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska,
17) przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,
18) ochrony praw konsumenta,
19) utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
20) obronności,
21) promocji powiatu,
22) współpracy z organizacjami pozarządowymi.
 
Do zadań publicznych powiatu należy również zapewnienie wykonywania określonych w ustawach zadań i kompetencji kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży. Ustawy mogą określać inne zadania powiatu. Ustawy mogą  określać również  niektóre sprawy należące do zakresu działania powiatu jako zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez powiat.
Powiat może zawierać z organami administracji rządowej porozumienia w sprawie wykonywania zadań publicznych z zakresu administracji rządowej. Powiat może zawierać także porozumienia w sprawie powierzenia prowadzenia zadań publicznych z jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego, a także z województwem, na którego obszarze znajduje się terytorium powiatu.